Glutaraldehit
Dezenfektan, dericilik vs. gibi birçok farklı sektörde karşımıza çıkan,
kullanım alanı yaygın olan ve hem asit hem de bazik ortamda aktif bir madde
olan glutaraldehit nedir? Kimyasal olarak formülü C5H8O2 olup mikroplarla
savaşması özellikleri ile tanınmaktadır. Özellikle de son yıllarda,
hastalıkların, virüslerin ve mikropların fazlasıyla artması sebebiyle insanlar
sağlıklarına ve temizliklerine daha fazla önem vermeye başlamıştır. Artan bu
önemle birlikte hayatımıza giren kavramların sayısı ve hayatımızda olup çok
daha sık duymaya başladığımız kavramlar fazlasıyla artmış olup bunun için en
basit örneği dezenfektan olarak gösterebiliriz. Dezenfektan ile paralel olarak glutaraldehit
kavramı da hayatımızda yerini fazlasıyla almaya başlamıştır. Kimyasal
kategoride organik bir birleşik olan glutaraldehit hangi sektörlerde kullanılır
ve glutaraldehit ne işe yarar gibi sorulara şimdi detaylı bir şekilde cevaplar
alacağız.
En Sık Tercih Edilen Dezenfektan
Mikropların ve virüslerin hayatımızın merkezlerine kadar gelmesiyle
birlikte glutaraldehit kavramı, dezenfektanlar ile birlikte karşımıza çıktı.
Peki ya ne bu glutaraldehit? İlk olarak şöyle söylemek gerekir ki her bir
dezenfektanda, ameliyathane steril temizlik sıvılarında, günlük hayatta
yanımızdan ayırmadığımız dezenfektanlarımızda ki özellikle de kuvvetli
dezenfektan olarak bahsedilen, kokusu, hissi gerçekten keskin olan
dezenfektanların içerikleri incelendiğinde %2 gibi bir orandan daha fazla miktarda
dezenfektanların içeriğinde görüyoruz glutaraldehiti. Bu keskinliği, yapılan
laboratuvar deneyleri ile keskinliği ve etkileri kanıtlanmış olan glutaraldehit,
haliyle en sık tercih edilen, en etkili olarak bahsedilen dezenfektanların ana
içeriğidir. Tabi her şey bu kadar pozitif mi ya da sadece olumlu etkileri mi
var? Tabi ki hayır. Çünkü her ne olursa olsun kimyasal bir bileşik ve organik
bir maddedir. Glutaraldehit zararları nelerdir peki?
Glutaraldehit Zararlı mıdır?
Kimyasal bileşikler ya da organik maddeler, asitler ve bazlar genel
anlamda laboratuvar ürünü olduklarından bizlere hep zararlıdır olarak lanse
edilmiştir. Aslında hiçbir maddeye direkt olarak zararlıdır diyemiyoruz. Çünkü
bu noktada neye göre ve ne durumlarda zararlı sorusu karşımıza çıkıyor ve bu
soruyu sorduğumuzda aslında glutaraldehit gibi kimyasallara karşı bakışımız
değişiyor. Örneğin elimize sürekli olarak döktüğümüz, mikropları temizlediğine
inandığımız, hastanelerde, ameliyathanelerde, fabrikalarda ve aklımıza gelecek
her yerde kullanılan dezenfektanların içinde en yüksek orana sahip olan glutaraldehit
tabi ki doğru kullanılmadığında zararlı oluyor.
Glutaraldehit maddesinin hastanelerde, doktorlar için vs.
kullanımlarında önemli uyarılarda bulunulur. Örneğin uzun süre maruz
kalınmamalı hiçbir şekilde ve kalınırsa da ılık bir su ile akıtılmalı, bol
suyla durulanmalıdır. Ya da kullanıldığı ortamlarda havalandırma işlemi mutlaka
gerçekleştirilmektedir. Gibi gibi durumlar mevcuttur ki anlaşılacağı üzere bu
durumlara uyulmadığında haliyle işimize çok yarayıp sürekli yanımızda
taşıdığımız küçük şişelerin ana içeriği glutaraldehit olan dezenfektanlar da
büyük bir tehlikedir aslında. Doğru olmayan ve aşırı kullanımda cilt ve solunum
yolu rahatsızlıkları, alerjik reaksiyonlar gerçekleşebilmektedir. Tabi hangi
durumlarda? Gerekli uygunlukta kullanılmadığında…
Glutaraldehit Hangi Sektörlerde Kullanılır?
Glutaraldehit nedir ve glutaraldehit zararları gibi noktalara
değindikten sonra gelelim glutaraldehitin kullanım alanlarına, kullanıldığı
sektörlere. Glutaraldehit ilk olarak dezenfektan sektöründe, ilaç sektöründe ve
deri sektöründe kullanılmaktadır. Cilde kullanımı genel anlamda siğil gibi cilt
reaksiyonları durumunda gerçekleşmektedir. Ama tabi fazla kullanım yine aksine
deride olumsuzluklara neden olacaktır. Fazla kullanımında zaten hem nefes
yollarında hem de ciltte sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Genel olarak sıvı
şeklinde kullanılır ayrıca glutaraldehit. Deri sektöründe yıkamalarda, renk
arındırmalarda kullanılarak büyük bir avantaj sağlar sektöre. Yani hem
yararları hem de zararları bir kimyasal bileşik olarak fazlasıyla vardır. Bu da
tabi dengeli, doğru ve düzgün kullanım gerektirdiğinin açık ve net
göstergesidir.